وکالت در دعاوی بانکی
در سال‌های اخیر، به واسطه عواملی چون تورم افسارگسیخته، رکود اقتصادی و کارایی پایین برخی صنایع تولیدی، دعاوی بانکی در مراجع قضائی و واحدهای اجرائی ثبت، به‌طور قابل توجهی افزایش یافته است. در این شرایط، عدم توانایی اشخاص حقیقی و حقوقی در تسویه بدهی‌های بانکی، موجب شده است بانک‌ها و مؤسسات اعتباری غیربانکی، با استناد به مفاد قراردادهای منعقده، اقدام به طرح دعوی علیه بدهکاران نمایند. این موضوع به افزایش حجم معوقات بانکی منجر شده و در پی آن، دعاوی متعددی از سوی بانک‌ها علیه بدهکاران مطرح می‌گردد.
از سوی دیگر، وام‌گیرندگان به دلایل مختلف از جمله یک‌جانبه بودن شروط قراردادی، درج مفاد مخالف مقررات، محاسبه غیرمنصفانه خسارات تأخیر در پرداخت، و اخذ مبالغ اضافی تحت عنوان جریمه دیرکرد، به طرح دعاوی متقابل علیه بانک‌ها پرداخته‌اند. این نوع دعاوی به لحاظ حقوقی، اقتصادی و قراردادی از جمله مسائل چالش‌برانگیز در نظام قضائی کشور به شمار می‌روند.
انواع دعاوی بانکی
-
ابطال قراردادهای بانکی
یکی از رایج‌ترین دعاوی بانکی، دعوای ابطال قراردادهای بانکی است. در بسیاری از موارد، مفاد قراردادهای تسهیلات بانکی با قواعد آمره حقوقی و مقررات ناظر بر فعالیت‌های پولی و بانکی مغایرت دارد. به همین جهت، مشتریان بانک‌ها با استناد به بطلان این مفاد، درخواست ابطال قرارداد را مطرح می‌کنند. -
ابطال شروط ضمن عقد
شروط مندرج در قراردادهای بانکی ممکن است در مواردی مغایر با اصول حقوقی یا مقررات آمره باشند. شروطی که به ضرر مشتری و به نفع بانک تنظیم می‌شوند، از منظر حقوقی قابل اعتراض هستند. اشخاص حقیقی و حقوقی می‌توانند با طرح دعوای بطلان این شروط، آثار این شروط را در قرارداد بی‌اثر نمایند. -
ابطال اجرائیه‌های ثبتی
بانک‌ها برای وصول مطالبات خود، به استناد اسناد رسمی، اقدام به صدور اجرائیه از سوی اداره ثبت می‌کنند. در صورتی که این اجرائیه بدون رعایت مقررات صادر شده باشد، امکان طرح دعوای ابطال اجرائیه از سوی بدهکاران وجود دارد. -
اعتراض به مزایده اموال مرهونه
یکی دیگر از دعاوی شایع، اعتراض به فروش اموال مرهونه از طریق مزایده است. در صورتی که بانک در فرآیند برگزاری مزایده، مقررات قانونی را رعایت نکرده باشد، بدهکار می‌تواند تقاضای ابطال مزایده را مطرح نماید. -
ابطال عملیات اجرایی
در مواردی که بانک‌ها بدون رعایت تشریفات قانونی، عملیات اجرایی را آغاز نمایند، امکان اعتراض و درخواست ابطال عملیات اجرایی برای بدهکاران وجود دارد. این دعاوی بیشتر در مواردی مطرح می‌شود که اقدامات بانک از طریق واحد اجرای ثبت انجام شده باشد. -
دعاوی مرتبط با ضمانت‌نامه‌های بانکی
ضمانت‌نامه‌های بانکی اسناد مهمی هستند که بانک‌ها برای تضمین تعهدات اشخاص ثالث صادر می‌کنند. دعاوی مرتبط با مطالبه وجه ضمانت‌نامه، اجرای ضمانت‌نامه و اعتراض به پرداخت وجه ضمانت‌نامه، بخشی از دعاوی رایج در این حوزه به شمار می‌روند. -
مطالبه خسارات ناشی از اقدامات بانک‌ها
در مواردی که اقدامات نادرست بانک، مانند خودداری از اعطای تسهیلات در موعد مقرر یا عدم رعایت حقوق مشتریان، موجب ورود خسارت به مشتریان شود، امکان مطالبه خسارات از بانک وجود دارد. -
اعتراض به وجه التزام (جرایم دیرکرد)
یکی از دعاوی پرکاربرد در این حوزه، اعتراض به وجه التزامی است که بانک‌ها به دلیل تأخیر در بازپرداخت تسهیلات مطالبه می‌کنند. در صورتی که این وجه التزام برخلاف مصوبات شورای پول و اعتبار تعیین شده باشد، امکان اعتراض به آن وجود دارد.
ضرورت حضور وکیل متخصص در دعاوی بانکی
دعاوی بانکی، به دلیل پیچیدگی مقررات پولی و بانکی و ماهیت تخصصی قراردادهای بانکی، نیازمند حضور وکلای متخصص است. طرح صحیح و دقیق این دعاوی مستلزم تسلط بر قواعد پولی و بانکی، بخشنامه‌های بانک مرکزی و اصول حقوقی مرتبط با قراردادها و تعهدات بانکی است.
بدون برخورداری از وکیل متخصص، امکان دارد افراد در طرح صحیح خواسته، تعیین مبنای قانونی دعوا و استفاده از مستندات لازم دچار اشتباه شوند. به همین دلیل، حضور وکلای مجرب در این دعاوی ضروری به نظر می‌رسد. گروه وکلای داور، با اتکا به دانش تخصصی و تجربیات فراوان در پرونده‌های بانکی، آماده ارائه مشاوره حقوقی تخصصی و پذیرش وکالت در دعاوی بانکی است.
نتیجه‌گیری
دعاوی بانکی یکی از پیچیده‌ترین انواع دعاوی حقوقی محسوب می‌شوند. دعاوی مرتبط با ابطال قراردادها، اعتراض به شروط ضمن عقد، ابطال اجرائیه‌های ثبتی، اعتراض به عملیات اجرایی و مطالبه خسارات، از جمله مصادیق شایع در این حوزه است. اهمیت استفاده از وکلای متخصص در دعاوی بانکی، به دلیل پیچیدگی‌های فنی و تخصصی این دعاوی، کاملاً روشن است. گروه وکلای داور، با استفاده از وکلای مجرب، آماده ارائه خدمات حقوقی تخصصی و پیگیری پرونده‌های بانکی به‌منظور صیانت از حقوق موکلان خود است.